Thứ Năm, 3 tháng 10, 2013

Nhạc sĩ Phạm Tuyên: mách nhỏ Đừng bắt con trẻ "làm trò" cho người lớn.

- Điều đó chứng tỏ, các bài hát thiếu nhi của ông luôn được các em thiếu nhi yêu thích, lóng để hát

Nhạc sĩ Phạm Tuyên: Đừng bắt trẻ con

Sau Hiệp định Geneve, tưởng rằng 2 năm sau tổ quốc sẽ được thống nhất nên rằm Trung thu năm ấy là một dịp rất đặc biệt, đáng nhớ. Là điều hẳn nhiên thôi!   - Theo ông, tại sao trong điều kiện môi trường âm nhạc có nhiều thuận lợi như bây giờ lại có rất ít nhạc sĩ sáng tác nhạc cho thiếu nhi và rất hiếm bài hát hay?   + Trong nhiều cuộc gặp gỡ, tiếp xúc với các bạn nhạc sĩ trẻ, tôi cũng có đặt câu hỏi với các bạn ấy như thế.

", Đã vô tình dạy cho con trẻ chống đối lại đàn anh của mình cơ mà đem trao giải là không ổn. Vậy vì sao ông lại không vui?   + Đáng lý, bài hát của tôi được hát nhiều tôi phải vui mới đúng.

- Thưa nhạc sĩ Phạm Tuyên, đầu tiên xin chúc mừng ông vừa được xác lập kỷ lục gia sáng tác nhạc thiếu nhi được phổ thông rộng rãi nhất. Sau chương trình này, trong một lần có thời cơ gặp lãnh đạo Đài Truyền hình Việt Nam, tôi đã phản chiếu lại và ý kiến của tôi cũng được phản hồi đến với những người trực tiếp làm chương trình ấy, thì được nghe kể lại các cô ấy bảo: "Ôi giời! Các cụ nói thì kệ các cụ ấy, mình có khán giả của mình!".

Tôi mới bảo: "Cô sáng tác thế nào cô hát cho tôi nghe thử đi!", thì cô ấy hát: "Bạn ơi hãy chùi mũi cho sạch.

Nhưng thực sự tôi cảm thấy lo lắng rồi. Có lần, tôi thấy Hội Nhạc sĩ còn trao giải cho một bài hát tôi không nhớ rõ là bài gì, nhưng trong bài có nội dung trách móc: "Sao bố mẹ lại sinh con ra sau anh Hai để anh hai cứ bẹo tai con.

Nhưng vấn đề ở đây là cách làm, tính định hướng thẩm mỹ âm nhạc ở đây còn nhiều điều chưa ổn. Tôi nghe thế mới nhăn mặt, không nói gì nhưng tôi buồn lắm! Đấy đâu phải là nghệ thuật, mà dạy các cháu hát thế thì. Trong bài hát còn trình diễn. Đều biểu đạt sự quan tâm đến trẻ nít. Vì vậy, chúng tìm đến với nhạc nước ngoài, nhạc Hàn, Nhật.

Nhà tài trợ quyết định: Họ bỏ tiền ra làm thì họ muốn bằng mọi cách làm sao thu hút được nhiều khán giả nhất, bất kể là ai. Bên cạnh đó, cũng có một số nhạc sĩ quan niệm sáng tác ca khúc thiếu nhi là "tay trái" của họ, thì có nghĩa ngay từ trong suy nghĩ đã không quý trọng đúng mức âm nhạc thiếu nhi rồi.

Hiện giờ, tôi thấy nhiều nhạc sĩ trẻ học hành cao lắm, giỏi về nhạc nhưng ca từ kém quá, tính văn chương trong ca từ không có, nhiều khi lại còn chêm cả tiếng Anh vào.

Đến năm 2013 này, biên tập viên lại đến nhà tôi và bảo: "Vẫn thiếu bài hát thiếu nhi bác ạ!", thì lần này tôi không vui nữa, dù "Cánh én tuổi thơ" lần này ra mắt tôi vẫn thêm vào một số bài hát mới. Nhiều người nói với tôi rằng, muốn tạo cảm giác Trung thu, chỉ cần nổi nhạc bài "Chiếc đèn ông sao" lên thôi.

". Ông ấy bảo: "Đoạn "tùng rinh rinh rinh rinh tùng rinh rinh" nghe rất gần với các lễ hội Carnival nên tôi vẫn để nguyên tiếng Việt như thế, các em thiếu nhi vẫn hát được mà không cần dịch. Theo tôi, môi trường âm nhạc Việt Nam nói chung trong những năm qua có nhiều khởi sắc, nhưng với âm nhạc thiếu nhi thì lại là một bước lùi.

Đến năm 1972 tôi sang Đức, có một ông tấn sĩ âm nhạc Đức khi biết tin tôi sang đã tìm đến tận nơi tôi ở để tặng tôi một quyển sách nhạc có bài hát "Chiếc đèn ông sao" đã được ông ấy dịch sang tiếng Đức và băng thu thanh bài hát do các em thiếu nhi Đức biểu diễn.

Vào Tp HCM đón nhận kỷ lục này, tôi rất vui, song bên cạnh đó lại có điều trăn trở. - Lại sắp đến Rằm Trung thu, ông có thể kể vài kỷ niệm liên can đến bài hát "Chiếc đèn ông sao" của ông mà sang gần 60 năm qua, năm nào thiếu nhi cả nước cũng hát?  + Có nhiều khi, đi trên đường tôi gặp một đám trẻ rước đèn và hát "Chiếc đèn ông sao", tôi rất vui.

Cuối tháng 8 vừa qua, nhạc sĩ Phạm Tuyên đã được Trung tâm sách Kỷ lục Việt Nam mời vào Tp HCM đón nhận kỷ lục "Người sáng tác nhạc thiếu nhi được phổ thông rộng rãi nhất". Phần tôi, do công việc liên can đến sáng tác, lại yêu mến trẻ nhỏ nên tôi có hay đi đến các trường mầm non để chơi, quan sát các cháu chơi, nghe chuyện của các cô, các cháu.

Ngày ấy, miền Bắc mới giành được độc lập. Khán giả mà các cô ấy nói đến ở đây chính là do các. Có những chương trình mang tiếng dành cho trẻ mỏ, của trẻ em, song cách làm lại là vì người lớn.

- Bây chừ, trên sóng truyền hình có tạo cho các em thiếu nhi một số sân chơi âm nhạc như Đồ Rê Mí, The Voice Kiks. Ông có quan hoài tới các chương trình này không? Cảm nhận của ông về các gameshow âm nhạc cho thiếu nhi Hiện nay như thế nào?  + trước nhất, phải ghi nhận các chương trình như Đồ Rê Mí, The Voice Kiks.

Các cháu thiếu nhi giờ có rất ít bài hát mới, mà tôi cứ thấy các cháu hát đi hát lại một số bài hát của tôi, của Hoàng Long - Hoàng Lân, Hàn Ngọc Bích. Điều đó chứng tỏ âm nhạc có sức mạnh vượt lên trên ngôn ngữ!  - Xin cảm ơn nhạc sĩ Phạm Tuyên!.

Sau khi bài hát được phát trên Đài Tiếng nói Việt Nam, nó nhanh chóng trở thành lừng danh và được các em thiếu nhi cả nước yêu thích. Các cháu hát mãi cũng chán nên chúng cháu cũng tự sáng tác bài hát cho các cháu có bài mới nó hát!". Mười năm sau, năm 2007, lại có biên tập viên đến nhà tôi đề nghị tái bản và thêm vào "Cánh én tuổi thơ" 100 bài.

2/3 thế kỷ gắn bó với âm nhạc, người nhạc sĩ hiện bước vào tuổi 84 đã có một sự nghiệp âm nhạc khổng lồ, trong đó có nhiều ca khúc được các đời mẫu giáo, thiến niên nhi đồng Việt Nam yêu thích như "Chiếc đèn ông sao", "Cô và mẹ", "Trường chúng cháu đây là trường măng non", "Chú voi con ở Bản Đôn", "Tiến lên Đoàn viên".

Năm nay thập thò cũng có nhiều lúc tôi nghe tiếng bài hát này vọng lại. Tôi nhớ mãi có một câu nói rằng "Sự thâm thủng về văn hóa tai hại khôn xiết, nó ảnh hưởng đến nhiều thế hệ". Chết!  - Ông có suy nghĩ gì khi một ngày nào đó nghe được các ca từ trong một bài hát thiếu nhi theo phong cách rock kiểu như: "Ai mang cá đến cho con mèo hoang tàn bạo/ Ai mang cá đến cho con mèo hoang say mèm.

Hiện thời nước ta có rất nhiều nhạc sĩ trẻ, được đào tạo bài bản, thế nhưng có quá ít người quan tâm đến mảng sáng tác cho thiếu nhi. Năm 1997, Giám đốc NXB Kim Đồng có đến nhà tôi yêu cầu in tuyển tập các bài hát thiếu nhi của tôi và sau đó tập "Cánh én tuổi thơ" ra đời, với 100 bài. # Khát vọng hợp nhất sơn hà của các em thiếu nhi qua một đoạn mà có nhẽ nhiều người đã quên: "Chiếc đèn ông sao sao chiếu vô Nam đây ánh hòa bình đuổi xua loài xâm lăng".

Bằng kinh nghiệm cả đời gắn bó với âm nhạc thiếu nhi và tình thương mến dành cho con nít, tôi mong rằng trong thời kì tới, quốc gia sẽ có những quan hoài cấp thiết đối với âm nhạc dành cho thiếu nhi bởi đó chính là quan tâm tới việc nuôi dưỡng tâm hồn những thế hệ mai sau. Sau thời kỳ hội nhập, âm nhạc nước ngoài tràn vào, nhiều trẻ thơ Việt Nam giờ không thích nhạc Việt Nam mà thích nhạc nước ngoài.

Họ đưa lên sân khấu một cô bé 8 tuổi diễn màn "Thị Màu lên chùa" thì đó không phải là cách làm vì trẻ con, mà dùng con nít để "làm trò" cho người lớn. Tôi sáng tác bài hát này vào mùa thu năm 1956, lúc ấy tôi đang đảm nhận Văn - Thể - Mỹ ở khu học xá Trung ương ở Trung Quốc - nơi có nhiều em thiếu nhi từ miền Nam được cử đi học.

Các bạn ấy trả lời đơn giản lắm, họ bảo: "Viết cho thiếu nhi, nhuận bút kém lắm bác ạ!". Nhân Tết Trung thu, phóng viên Báo Văn nghệ Công an đã có cuộc nói chuyện với nhạc sĩ Phạm Tuyên về chủ đề âm nhạc dành cho thiếu nhi. Chương trình của trẻ em là phải mang màu sắc con trẻ, đừng bắt trẻ mỏ "làm trò" cho người lớn. ". Nhưng chúng ta không được trách con trẻ mà lỗi chính là do chúng ta đang thiếu vắng những bài hát hạp với lứa tuổi đủ sức hấp dẫn với trẻ nhỏ.

Có lần tôi mới đến một trường măng non, một cô giáo trẻ nói với tôi: "Bác ạ, giờ chẳng có bài hát mới cho thiếu nhi mà toàn là bài cũ.

Đến nay, liệu ông có nhớ được chính xác mình có bao lăm ca khúc viết cho thiếu nhi?   + Tôi không nhớ được chuẩn xác lắm, nhưng kiên cố là trên 200 bài. "?  + Với con trẻ, học mà chơi, chơi mà học, do vậy các ca từ trong một bài hát luôn phải nhẹ nhành, tinh khiết nhưng vẫn phải có tính giáo dục trong ấy, đặc biệt là phải giữ được sự trong sáng của tiếng Việt, bởi các cháu còn đang ở tuổi học ăn, học nói.

Nhạc sĩ Phạm Tuyên hát với các cháu thiếu nhi (ảnh tư liệu do nhạc sĩ cung cấp).

Còn anh Hoàng Lân có lần gặp tôi thì tâm can rằng bài hát của anh ấy nhiều khi viết ra để đấy, có khi còn phải bỏ tiền ra dàn dựng, mà như thế thì thiệt thòi cho nhạc sĩ quá. Sở dĩ bài hát được các em nhỏ yêu thích như vậy mỗi dịp Trung thu đến chắc là tại bởi không khí rất lễ hội, rất tưng bừng, rộn ràng, vui tươi mà bài hát đem lại.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét