Tranh tụng vụ 'tung tin đồn bắt chủ tịch BIDV'

"Buổi sáng nay (21/2/2013-PV) thì có tin đồn một quan chức bị bắt, sau đó là giám đốc nhà băng, rồi một phó tổng BIDV và cuối cùng đồn đến chính tôi. Đây là thông tin thất thiệt, có thể do một nhóm đầu cơ nào đó tung ra để trục lợi", Trần Bắc Hà nói chiều 21/2. Và hậu quả của nó là phiên giao thiệp chứng khoán chiều, 21/2, thị trường bất thần quay đầu giảm mạnh, khi xuất hiện tin đồn một lãnh đạo nhà băng bị bắt giữ. VN-Index mất hơn 18 điểm, tương đương 3,66%, còn HNX-Index mất tới 5,3%. Thanh khoản khớp lệnh của thị trường đạt mức cao hơn 2.777 tỷ đồng. Thống kê trên toàn thị trường cho thấy, có tới 425 mã giảm giá, trong đó 153 mã giảm sàn. Số cổ phiếu tăng giá chỉ 100 mã. Trên sàn HoSE, các mã bluechips như BVH, REE, HPG, VSH, DIG bị giảm sàn, còn các "đại gia" vốn hóa lớn như MSN, VNM, GAS, VIC, VCB, DPM, FPT, HAG…cũng giảm điểm. Các cổ phiếu lớn trên sàn HoSe khớp lệnh với khối lượng lớn từ vài trăm nghìn đến hàng triệu cổ phiếu. Sàn HNX ghi nhận sự sụt giảm mạnh của hàng loạt mã như SHB, SCR, VCG, PVL, KLS…Việc giảm điểm của thị trường trong phiên bữa nay khiến giới đầu tư không khỏi lo ngại về một sự kiện "thất thường" sắp diễn ra. Trong số nhiều giả thuyết, có đồn đoán liên can đến khả năng bắt giữ một lãnh đạo ngân hàng nào đó. Thị trường tài chính ngân hàng sau kỳ nghỉ Tết âm lịch bỗng biến động bởi những thông báo liên quan đến điều chỉnh tỷ giá, siết mua bán vàng miếng, nay lại thêm "nóng". Trước đó, ngày 21/2, thiếu tướng Trình Văn Thống, phó tổng cục trưởng Tổng cục An ninh nội địa (Tổng cục II - Bộ Công an) đã có văn bản gửi báo chí về việc chưng tin đồn ông Trần Bắc Hà, Chủ tịch HĐQT ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) bị bắt vì hệ trọng đến những sai phạm kinh tế. Lãnh đạo Tổng cục An ninh II nhận định thông báo bịa đặt này gây ảnh hưởng không tốt đến thị trường tài chính, nhà băng, kết quả giao du của thị trường chứng khoán và uy tín thương hiệu BIDV. Đối tượng tung tin bịa đặt có thể không chỉ nhằm mục đích trục lợi mà còn nhằm mục đích phá hoại thị trường tài chính, nhà băng. Ngày (21/2), BIDV cũng đã phát thông cáo báo chí chính thức bác thông báo ông Trần Bắc Hà bị bắt và coi đây "là một chủ ý xấu nhằm mục đích trục lợi". BIDV cho biết ngân hàng vẫn hoạt động thường ngày. Theo thông cáo báo chí do BIDV ban bố trên website của mình, tin đồn lãnh đạo BIDV bị bắt xuất hiện trong thời điểm sáng 21/02/2013, trong lúc toàn thể Ban lãnh đạo nhà băng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) dưới sự chủ trì của chủ toạ HĐQT Trần Bắc Hà đang họp khai triển kế hoạch kinh dinh, triển khai thực hiện quyết nghị 01, 02/NQ-CP của Thủ tướng Chính phủ và thực hành Chỉ thị 01/CT-NHNN của Thống đốc nhà băng quốc gia thì xuất hiện tin đồn lãnh đạo BIDV bị bắt. Tin đồn này đã ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu BIDV và kết quả giao tiếp của thị trường chứng khoán, thị trường tài chính Việt Nam. Sau gần 5 tháng khẩn trương điều tra, Tổng cục An ninh II - bộ Công an đã tìm ra ba đối tượng tung tin đồn thất thiệt làm nghiêng ngả hệ thống ngân hàng, chứng khoán trong ngày 21/2/2013. Hậu quả của hành vi tung tin đồn này được xác định là đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, cơ quan điều tra khẳng định chưa đủ nhân tố để xử lý hình sự mà chỉ chuyển hồ sơ để xử lý hành chính. Song song chưa công khai tính danh của ba người bị bắt. Trả lời báo chí, Cục trưởng cục An ninh tài chính - tiền tệ, đầu tư (Tổng cục An ninh II - Bộ Công an) Nguyễn Hùng Lĩnh công nhận đã bắt giữ ba nghi phạm tung tin đồn bắt ông Trần Bắc Hà - chủ toạ HĐQT NHTMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) - vào cuối tháng 2/2013. Ông Lĩnh cho biết, 3 đối tượng sinh năm 1976, 1980 và 1985 công tác tại Hà Nội và TP.HCM. Trên cơ sở kết quả xác minh, thẩm tra hàng chục đối tượng trong diện nghi vấn có dùng các nickname khác nhau trên các diễn đàn Internet, Tổng cục An ninh II đã làm rõ hành vi vi phạm của ba đối tượng sau: Đối tượng có nickname Casperkid@gmail.Com trên diễn đàn Tathy.Com, sinh năm 1980 hiện đang công tác tại một ngân hàng ở Hà Nội; Đối tượng có nickname "hungpvn" trên diễn đàn f319.Com sinh năm 1976. Đối tượng đang làm việc tại một Cty kỹ thuật và sinh sản tại TP.HCM; Đối tượng có nickname "danghocdoi" trên diễn đàn Vietstock.Com sinh năm 1985 làm việc ở lĩnh vực môi trường. Kết quả điều tra ban sơ của cơ quan an ninh điều tra xác định động cơ của các đối tượng không có mục đích phá hoại, nhưng có mục đích vị lợi về kinh tế do những nghi phạm này đều chỉ là nhà đầu tư kinh dinh chứng khoán nhỏ lẻ. Tuy nhiên do muốn tỏ ra là nhà đầu tư thạo tin nên đã tung tin nhằm gây chú ý, Đồng thời kiếm lời từ việc tung tin đồn. Xung quanh vụ việc trên, chuyên mục "Thử tài tranh tụng" đưa vụ việc ra để bạn đọc cùng đàm luận và bình luận. Hiện cả ba đối tượng đã bị xử phạt hành chính với mức phạt cao nhất là 15 triệu đồng với mỗi người. Nhưng hiện có nhiều ý kiến là với hành vi ấy thì cơ quan công an phải xử phạt nghiêm hơn nữa đối với ba đối tượng này. Việc tung tin đồn của các đối tượng không chỉ ảnh hưởng đến BIDV, xúc phạm nhân phẩm, uy tín và danh dự cá nhân chủ nghĩa ông Trần Bắc Hà - chủ toạ HĐQT BIDV. Mà còn ảnh hưởng trực tiếp tới hàng loạt doanh nghiệp, công ty làm ăn trong lĩnh vực chứng khoán. Cũng có ý cho rằng, hiện nay luật chỉ quy định như vậy nên các đối tượng chỉ bị xử phạt hành chính. Đã đến lúc chúng ta phải đổi thay mức xử phạt là tăng nặng lên thậm chí phải truy cứu hình sự. Trong số báo này, chuyên mục xin giới thiệu bài viết của tác giả Trần Thị Hiền- Hà Nội. Theo ý kiến của bạn Hiền trong vụ việc này thì ba đối tượng chưa đến mức phải bị truy cứu bổn phận hình sự. Chưa đến mức truy cứu bổn phận hình sự Tôi nghĩ việc bắt giữ ba nghi phạm tung tin cho thấy sự vào cuộc nhanh chóng và quyết liệt của cơ quan quản lý trong việc giữ ổn định hoạt động của thị trường tài chính nói riêng và nền kinh tế nói chung. Theo Cơ quan An ninh điều tra - Tổng cục II (bộ Công an) các sai phạm của ba đối tượng vẫn chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng vi phạm Nghị định 63/2007/NĐ-CP ngày 10/4/2007 quy định về phạt hành chính trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Mức phạt hành chính là phạt tiền từ 10-20 triệu đồng. Thẩm quyền xử phạt của thanh tra chuyên ngành bộ thông tin và Truyền thông. Tôi nghĩ mức xử phạt như vậy là hợp lý. Theo phân tách của tôi như sau: Nếu thông báo thất thiệt có nội dung vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân thì hành vi tung hoang tin, bịa đặt bị ngăn cấm theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 6 Nghị định 97/2008/NĐ-CP. Theo khoản 2 Điều 9 Nghị định 28/2009/NĐ-CP và điểm b khoản 5 Điều 6 Nghị định 63/2007/NĐ-CP, hành vi "cung cấp, đàm đạo, truyền đưa hoặc lưu trữ, dùng thông tin số nhằm xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác" có thể bị phạt tiền 10-20 triệu đồng. Theo Điều 37 Bộ luật Dân sự, danh dự, nhân phẩm, uy tín của cá nhân chủ nghĩa được coi trọng và được pháp luật bảo vệ. Bởi vậy, người nào tung tin đồn thất thiệt xâm phạm đến danh dự, phẩm giá, uy tín của một tổ chức, cá nhân chủ nghĩa cụ thể thì tổ chức, cá nhân đó có quyền khởi kiện ra tòa để yêu cầu người tung tin đồn phải xin lỗi, cải chính công khai và bồi hoàn thiệt hại. Trong thực tế, còn nhiều kiểu tung tin đồn thất thiệt khác như ca sĩ này bị chồng bỏ, diễn viên nọ bị...Ghẻ hay doanh nghiệp kia nợ nần phá sản rồi đến chuyện Việt Nam sắp hết gạo hay ăn bưởi gây ung thư...Tin đồn xuất hiện càng ngày càng nhiều, trở nên một phần thế tất của cuộc sống và trong nhiều trường hợp gây tác hại không nhỏ. Tôi nghĩ việc tung tin đồn thất thiệt trên mạng internet với tốc độ truyền chóng mặt, gây hoang mang trong dư luận khiến cơ quan chức năng phải vào cuộc điều tra, xác minh là có dấu hiệu của hành vi gây rối thứ tự công cộng và cần phải được xử lý hành chính và ngăn chặn. Đây là điều kiện cấp thiết để xử lý hình sự các cá nhân chủ nghĩa có hành vi vi phạm lần thứ hai để trừng phạt và giáo dục chung. Do nội dung đa dạng của các loại tin đồn, cùng với thuộc tính, ý chí chủ quan, chừng độ, hậu quả khác nhau mà việc xử lý cụ thể cũng khác nhau. Ý kiến khác cho rằng, người tung tin đồn có thể bị buộc bồi thường thiệt hại dân sự do xâm phạm các quyền dân sự hoặc bị xử phạt vi phạm hành chính nếu xâm phạm đến các quan hệ xã hội được luật pháp hành chính điều chỉnh, thậm chí bị truy cứu nghĩa vụ hình sự nếu đủ dấu hiệu cấu thành tầy. Tin đồn thất thiệt, bịa đặt tác động trực tiếp đến tâm lý, làm đảo lộn cuộc sống của người dân và kéo theo nhiều hệ lụy khác, ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế, chính trị, tình hình trị an... Cơ quan chức năng cần có những biện pháp để tróc nã nhanh thủ phạm tung tin thất thiệt gây bất ổn thị trường, gây mất trật tự an toàn xã hội để xử lý răn đe, không để xảy ra những vụ việc rưa rứa. Người dân cần chủ động và tĩnh tâm để xử lý thông tin, không chạy theo tin đồn thất thiệt. Trần Thị Hiền