Mua vé xuất phát tìm lại chính mình

Và tìm liệu pháp thăng bằng trong cuộc sống…. TP - Elizabeth Gilbert kể lại trong tự truyện 'Ăn Cầu nguyện Yêu', xuất bản lần đầu năm 2006, câu chuyện tiếu lâm về bức tượng một vị thánh, vì bức xúc mà sống dậy đáp lại lời Cầu nguyện của một người xin được trúng xổ số, rằng “ta xin con, xin con, xin con, trước hết hãy mua ngay một tấm vé”. Julia Roberts và Javier Bardem trong phim “ Ăn nguyện cầu Yêu”. Và cô, một phụ nữ ngoài ba mươi vừa li dị chồng- mệt mỏi, sút cân và mất phương hướng, đã mua cho mình ba tấm vé tới Italy, Ấn Độ và Indonesia – trong hành trình khoảng hạnh phúc. Hành trình này bắt đầu từ việc khám phá niềm vui sống – chơi hết mình trên những con phố Roma và phải lòng những chiếc pizza ở Napoli như một nhân tình vậy. Côănđể lấy lại người sống và cả nghị lực sống nữa. Ở Ấn Độ, Gilbert giành thời giờ tại một trọng điểm yoga, thư giãn và cởi mở tâm thế đối với cảnh vật và con người quanh mình. Nhận biết thượng đế và sức mạnh của sựnguyện cầudưới ánh sáng mới. Đó là thái độ sống thực bụng và thiết thực với mọi người, với bản thân. Tới Indonesia, cô gặp lại sức quen cũ - bác sĩ Ketut, đàm luận với ông về sự thăng bằng trong đời sống tâm linh và trần ai. Gilbert dần vượt qua sự nản thất vọng. Việc quyên góp trợ giúp Wayan, nữ y sĩ nghèo, buộc phải li dị để thoát khỏi sự hành tội của chồng, đã giúp cô nhận ra rằng trong khi tìm cách tự cứu, người ta có thể tìm ra cách cứu giúp người khác. Nhờ đó cô dần mất đi mặc cảm thất bại, bạo dạn đón nhận tình của Filipe, người đàn ông Brazil cô gặp ở Bali. Cô đãyêuđể nhận biết chính mình và thế giới bằng trái tim vui vẻ, bao dung. Một tác phẩm đề tài không mới, về cuộc sống không hẳn tiêu biểu cho số đông đàn bà, đã bán được hơn 5 triệu bản trong lần xuất bản đầu tiên. Như Gilbert đề tựa “hãy nói sự thật, sự thật và sự thực”, sách đã thành công nhờ lối tự sự thành thật cương trực. Trước và sau khi bộ phim Hollywood cùng tên ra đời vào mùa hè 2010, tác phẩm đã được rất nhiều phụ nữ thuộc nhiều giới, lứa tuổi và cảnh ngộ sống khác nhau đón nhận. Nhiều người, như cô gái trẻ người Anh Victoria còn lập hành trình cho mình giống Gilbert đã làm, và có được trải nghiệm quí giá. Bộ phim không có gì đặc sắc, nhưng khá gọn ghẽ với diễn xuất trơn tru giản dị của Julia Roberts, cũng chuyển tải được thông điệp của cuốn sách: Hành trình nhận biết chính mình sẽ giúp ta vượt qua cảm giác tẻ nhạt cố hữu, sống tích cực và bao dung hơn. Cả sách và phim đều mang tính tiêu khiển, truyền cảm hứng một cách nhẹ nhàng, không hướng dẫn hay áp đặt, nên khá nhằm nhè. Vậy câu chuyện của một phụ nữ Mỹ có điều kiện chu du cõi tục có gì hệ trọng tới cuộc sống của nữ giới ở Việt Nam hay nhiều nơi khác- những người có muốn cũng không đủ sức bỏ lại sau lưng bít tất để “làm lại cuộc đời”? Nhiều người còn cho rằng câu chuyện đã bỏ qua những tư lự trực và “người” hơn của chị em- những lo lắng về cơm ăn áo mặc, việc làm, con cái. Cuộc tầm nã hạnh phúc của Gilbert có vẻ được dựa trên một giả thiết là cô phải có nền móng tài chính tốt để có thể xuất phát. Nhiều lời phê bình gay gắt và thuyết lí hơn thì cho rằng tác phẩm là một biến tướng hấp tấp và vụng về của văn chương hiện sinh những năm 20 hay 60 của thế kỷ trước. Tuy nhiên, người viết cho rằng tác phẩm đã thành công khi đưa ra một biệt lệ điển hình. Vấn đề cũ mà các triết gia hiện sinh nêu ra, về việc làm sao để thoát khỏi sự buồn chán và lạc điệu, được nom không từ những salon đóng kín với thế giới bên ngoài mà bằng trải nghiệm thực. Những thuyết cũ và đông cứng về nỗi sợ hãi trước sự phi lí, hư vô của đời sống được thay bằng những câu hỏi rất thực tiễn, đương đại: Làm sao tìm được sự thăng bằng, trong các nhu cầu vật chất và linh tính, trong các ưu tiên dùng thời kì, tiền nong, sức lực và cả tình cảm nữa. Con người hiện đại bận rộn, áp lực trong công việc, càng bận rộn hơn trong việc lựa chọn cách ăn tiêu, vui chơi giải trí. Những tác phẩm nhưĂn nguyện cầu Yêugiúp ta tìm ra được- từ những câu chuyện của người khác- phương hướng đi cho mình. Từ những việc cụ thể như ăn pizza quán nào ở Napoli thì ngon, đến cách làm sao viện trợ những người kém may mắn. Đọc, xem và sau đó là đi- nghe đâu là một đặc điểm của lối sống và giải trí hiện đại. Không hẳn đã phong phú và xăm hơn lối thưởng thức văn chương và nghệ thuật truyền thống, nhưng việc đi và tự trải nghiệm theo những gì đã đọc và xem được cũng phần nào giúp ta sống có ích, thoát khỏi lối mòn của đời sống. Lã Tiệp Quyên